Bilgisayarların hayatımızdaki etkinliği gittikçe artmakta olduğuna hepimiz şahit oluyoruz. Küçülerek artık cebimize kadar girdiler. Onlar bizim vazgeçilmezimiz oldu. Bu yüzden hiçte ucuz olmayan bu eşyalarımızın da bakıma ihtiyacının olduğunu hiç düşündünüz mü?
Bilgisayarımıza yazılımlar ve yazılımlar dışından gelen tehlikeler nedeniyle kimi zaman onun hasta olmasına neden oluyoruz, kimi zaman da ıskartaya çıkmasına.
Bunun için de öncelikle yazılımlar dışında bilgisayar parçalarının en büyük üç düşmanının olduğunu bilmeliyiz. Bunlar elektrik akımının düzensizliği, sarsıntı ve tozlanmalardır. Ülkemizde elektrik kesintileri ve voltaj dalgalanmalarının önüne henüz geçilebilmiş değildir. Çok hassas elektronik parçalardan oluşan bilgisayarlarımız, bir de yapılardaki kalitesizlik ve kimi zamanda topraklamasız tesisatlarla kullanılmak zorunda kalındığında daha ambalajından çıktığı günden itibaren risk altında demektir. Bu risklerin olası sonuçları bize çok pahalıya mal olabilir. Ancak oldukça basit aşağıdaki yöntemlerle bu riskleri ortadan kaldırmak elimizde.
Elektrik tesisatının topraklamalı olmasını sağlamalıyız, bağımsız priz kullanmak daha uygundur. Ya da bunun için piyasada satılan özel prizleri. Bu mümkün değilse, ani akım çeken ütü, süpürge, matkap vb. gibi aletlerle aynı hattı aynı anda kullanmaktan kaçınmalıyız,Bilgisayarımızı ambalajından çıkarmazdan önce bir kesintisiz güç kaynağı kurmalıyız; kaliteli bir güç kaynağı, bilgisayarımızı sadece kesintiye karşı değil, voltaj dalgalanmalarına karşı da koruyacaktır. Bu kesintisiz güç kaynağı bilgisayarın onda bir maliyetini geçmediği halde özellikle ev kullanıcıları tarafından ihmal edilir. Halbuki en fazla arıza ve çökme bu ihmalden kaynaklıdır. Koltuğunun altında kasalarıyla servis dolaşanları gözünüzün önüne getirin, sadece maddi kayıpla kalmayıp, bir de üstüne bilgilerini/çalışmalarını yitirdiklerini öğrendiklerinde düştükleri halden kaçınmak düşük bir maliyetle aşılabilir.
Buluttan nem kapan bilgisayarımız, gerçekten de bu kadar naziktir! Doğrudan güneş almamalı, havasız kalmamalı, aşırı tozlu ortamdan uzak tutulmalı, sıvı dökülmelerine karşı korunmalıdırlar.
İşin şakasını bir yana bırakırsak, bilgisayarın sürekli ısı ürettiğini ve üzerinde kaç tane fanın bu ısıyı ortamdan uzaklaşmak için çalıştığını unutmamalıyız. Kasanın fan girişlerine rahat hava alacak şekilde yerleştirilmeli ve bu girişlerin toz ve benzeri nesnelerle tıkanarak soğutmaişlevinin eksilmesine izin verilmemelidir. İşlemci, ram ve hatta hard disk bile böyle denetimsiz bir ısı artışından dolayı ciddiarızalaryapabilir. Bundan dolayı, dışı pırıl pırıl olan bir kasanın içene toz toplanmış olabileceğini de bilmeliyiz. Fanların sesinin giderek artması,ısının artmaya başlaması kasanın içinin temizlenme zamanının geldiğini haber verir. Üfleyen bir pompa gibi bir araç vasıtasıyla fanların kanatları,
ramler, hard disk, ana kart gibi bölgelerden bu tozlar uzaklaştırılmalıdır.
Gelelim yazılımlarla ilgili tedbir ve bakımlarımıza;
Günlük Yapılabilecekler:
Sistem güncellemelerini en az bir kere olacak şekilde ayarlamamız gerekir. Yine Bir yedekleme planı hazırlamalı ve bu plana bağlı kalmalısınız.
Bilgisayarınızı, dosyaları her gün otomatik olarak yedekleyecek şekilde ayarlayabilir veya bu işi manuel olarak yapabilirsiniz. CD, DVD, bant, ZIP sürücü ve disket gibi harici ortamları kullanın ve bunları ateşe dayanıklı kutularda saklayın. Eğer bir bilgisayar ağınız varsa başka bir yerde bir yedek sunucunuzun olduğundan emin olun.
Günlük olarak karşıdan yüklemleri kontrollü olarak yapabiliriz; Internet’ten ve gelen e-postalardan yüklediğiniz dosyalara ve programlara dikkat edin. Birçok PC, kullanıcılarının virüs taşıyan dosyaları yüklemelerinden ötürü çöker ve bozulur. Dikkatli olun; bilgisayarınıza zarar verebilecek veya önemli dosyalarınızın kaybına neden olabilecek virüsleri kapabilirsiniz.
Haftalık Yapılabilecekler:
Birçok anti-virüs yazılım paketi, anti-virüs güncellemelerini otomatik olarak kontrol etmez ve karşıdan yüklemez. Bilgisayarınızı bu yönde ayarladığınızda, günde birkaç kez güncelleme kontrolü yapılır.
Ayda bir yapılabilecekler:
Sabit diskinize disk birleştirme işlemini uyguladığınızda, tüm bileşenlerin düzgün çalıştığından ve makinenizin en yüksek hızda işlediğinden emin olursunuz. Bu işlem PC’ler için daha önemlidir.
Windows sistemlerinde, disk temizleme işlemi tüm eski internet dosyalarını, geçici dosyaları ve sabit diskinizi yavaşlatan diğer dosyaları temizler.Windows bilgisayarları üzerindeki bir çok uygulama, reklamcılara fayda sağlayan bir çok ekstra program ile birlikte gelmektedir. Eğer bu programlardan üç ya da daha fazla varsa, bilgisayarınız yavaşlar. Çoğu zaman, Spyware ve Adware programlarının çalıştığını bile anlamazsınız! Bir Spyware/Adware kaldırma programınızın olduğundan emin olun.
Ayrıca bilgisayarlarımıza gereksiz programlar yüklemekten kaçınmalı, dizüstü bilgisayarlarımızın ise batarya ile kullanılacaksa bataryasının bitmesini beklemeli sonra tekrar fişi takmalıyız. Çünkü batarya ömrü belli bir sayıda şarj/deşarjla sınırlıdır. Hatta mümkünse bataryalı kullanmayacaksak bataryanın doluluğu %80-85 gibi iken bilgisayarımızı kapatarak bataryayı söküp bu şekilde elektrikle de kullanabiliriz.
Unutmayalım bu narin oyuncaklarımıza ne kadar iyi bakarsak o kadar ömürleri uzun olur.
Not: Buradaki bilgilerden bazılarında internetten yararlanılmıştır.