Bir yönetim veya işletme kavramı olan “bencmarking”* şimdiye kadar hep aynı disiplin içinde kalmış ve uygulanmıştır. Hatta hatta, her işletme özellikle de çokuluslu küresel işletmeler AR-GE departmanlarında “know-how” larını hazine olarak saklamaktadırlar. Bu durumda da banc-marking kapsamı, pazar ve/veya pazarlama aşamasından başlamaktadır.

Yönetim bilimlerinin veya işletme yönetiminin “fizibilite“, “swot analizi” vb. en temel kavramlarından biri olan “bencmarking” gerek mikro ekonomi için gerekse makro ekonomi için verimlilik ve etkinliğin temel yapıtaşlarından biridir.

Öyle ki, serbest piyasa ekonomisindeki tam rekabet şartları (TRŞ) nın gerçekleşmesi yine “bencmarking” ile mümkün. Zira rakiplerin olası veya potansiyel fırsat ve tehditlerine karşılık bencmarking uyugulamalarıyla işletme lehine fırsatlar sağlanabilmiş olacaktır. Bu düşün şablonunu ülke yönetimi için de takip ettiğimizde, ülkenin DPT, DİE, vb. kurumları diğer ülkeler nezdinde sektörel bazda bench-marking ofisleri oluşturmalıdır. Bu da ayrı bir inceleme konusudur. Ancak bu yazıda banch-marking in insan psikolojisi ve insan kaynakları yönetimi bağlamını ele almak istiyorum.

Human Benchmarking:

Başta da belirttiğimiz gibi, benchmarking sadece işletme yönetimi, üretim yönetimi ve/veya yönetim bilimlerinde kullanılmaktaydı. Oysa ki bu kavram pek doğal olarak insan kaynakları yönetiminde hatta davranış bilimlerinde de kullanılabilmesi mümkündür. İnsan kaynakları yönetiminde bu kavramın uygulanması ilk elde kişisel gelişim sektöründe, kariyer gelişimi alanında, motivasyon ve NLP alanlarında kullanılabilecektir.

Normal şartlarda B tipi kişiliklerin kıyaslanma konusundaki endişesi, dramatik ifade ile korkaklığı aşikardır. Zira bu tür kişilikler kendileri ile başkalarının karşılaştırılmasını kıyaslanmasından hazzetmezler. Buna karşılık A tipi kişiliklerin kıyaslanmaktan karşılaştırılmaktan son derece mutlu oldukları bir gerçektir. A tipi kişilikler zaten kendilerini çok beğendikleri, güvendikleri üstün/güçlü gördükleri için kıyaslanmaktan çekinmemektedirler. A tipi kişiliklerin kendilerinden daha üstün veya güçlü kişilerle karşılaştırılması durumuda da bu karşılaştırmayı  kendi üstünlüklerini izale  etmek için konuyu başarılı bir şekilde (demagojik yöntemle)  değiştirebilmektedirler.

Bireyler, normal şartlarda doğdukları andan itibaren bir anlamda zaten benchmarking yapmakta. Yani doğuştan itibaren birey büyüklerini, kendinden daha güçlülerini, daha iyilerini, ya da iyi gördüklerini taklit etmekte. Bu kişilerle kendini ve yaptıklarını kıyaslamakta, sonuçta ortaya çıkacak farkı kapatmak için gayret göstermektedir.

Ne var ki, insan psikolojisi yüce yaratıcı tarafından, kendinde bulunan eksikliği tamamlamak üzere yapılandırılsa da, hedonik (zevksel) duygular, kısa dönemlik düşünceler vb. olumsuz faktörler ile çoğu zaman bu kıyaslama örnek alma sürecini başarı aleyhine ıskalamaktadır.

Bench-marking in psikolojik temellerini de bir başka yazımıza bırakalım.

Yazı Sözlüğü:

* Benchmarking: İşletmelerin tam rekabet ortamına ayak uydurabilmeleri için özellikle de geri kaldıkları alanlarda rakiplerin neleri nasıl yaptıklarını araştırarak bu yöntem ve teknikleri kendi yöntem ve teknikleriyle karşılaştırarak “iyileşme” sürecine girmeleri için yaptıkları faaliyetlerdir.

Know How: İşletmelerin neyi nasıl yaptıklarını ortaya koyan veriler, iş yapma tarifenameleri, iş bilgileri.

Swot Analizi: İşletmelerin/ kurumları/ kuruluşların/organizasyonların/örgütlerin/firmaların, güçlü ve zayıf yönlerini çıkararak çevrelerindeki fırsat ve tehditleri algılama ve reaksiyona geçmek için oluşturulan bir inceleme araştırması.

Fizibilite: İşletmelerin veya kuruluşların bir faaliyete girişmek için kuruluş öncesi, zamanlama, yer tespiti, iş gören sayısı, iş planı, sektörel durum vb. alanlarda yürüttükleri tüm alt yapı çalışmalarıdır.

Demagoji: Tartışmalarda konuyu dolaylı ilgiler kurarak başka yöne çekerek üstün çıkma yöntemi.

Not
Bu yazı, http://www.bilgiagi.net, http://www.bilgievreni.com, http://www.kamudanhaber.com, http://www.haberanaliz.net, http://www.siyasalforum.net, http://www.gunesgazetesi.net, http://www.gercekgazete.web.tr, ile, Gerçek Gazete, Balıkesir Demokrat, Güney Marmara Yaşam ve Fatsa Güneş gazetelerinde yayınlanmaktadır. Yazarın izni olmaksızın başka hiçbir yayın organında kaynak veya dipnot göstermeksizin kısmen veya tamamen alınamaz, çoğaltılamaz.