Karne sadece ilköğretim öğrencilerine mi verilir sizce. Resmi olarak evet tabi. Ama bir çok alanda bir çok kişi veya kuruluş birçok açıdan karne verebilirler. Karne vermek her babayiğidin harcı değildir elbet. Ülkenin eğitim sistemi, eğitmenleri aracılığıyla öğrencilere karne vermektedir. Peki bizler vatandaş olarak ülkelere karne verebilir miyiz. Elbette ki verebiliriz ama bu karneyi veren vatandaşın otoritesi ve önemi verdiği karnenin geçerlilik ve güvenilirliği belirler.
Bir ülkenin başarı karnesinin verilebilmesi için, iki değişken kullanırız. Bunlar, GSYİH (Gayrısafi Yurt İçi Hasıla) ve İnsani Gelişme İndeksi dir.
GSYİH yı hemen hemen çoğunuz duymuştur. Başbakanın “Ulusa Usulca Sesleniş” adlı programlarında kalemi gözümüzün içine batıracak gibi göstererek bahsetmektedir. GSMH mız şu rakamlardan şu rakamlara çıktı diye. Biz de bu sahte güzellikleri duydukça göğsümüz kabarır bir zamanların popüler dizisi olan “ekmek teknesi” ndeki ölünün haykırdığı gibi, “Allahhhhh!” diye bağırırız. Ne ülkeymişiz beee diye de söyleniriz. Ama maalesef bir ülkenin karnesi sadece GSMH miktarı ile belirlenmemektedir. Ayrıca GSMH dan ziyade Milli Gelir ve Reel Milli gelir rakamlarına bakmak gerek, bunlar da yetmeyip kişi başına düşen reel milli gelire bakmak gerek. Bu da yetmemekte, ortalama olarak kişi başına düşen reel milli gelirin yüksek olması da önem ifade etmez önemli olan, bu reel gelirin ülke vatandaşları içinde ne derece adil olarak dağıldğıdır.Yani ülkenin yüzde yirmilik kısmının ülkenin gelirlerinin yüzde seksenlik kısmını tüketmesi veya sahibi olması ile ülkenin yüzde seksenlik kısmının, ülkenin yüzde yirmilik gelirle geçinmek zorunda kalması veya sahibi olması da kötü üzerinden kötü kötü bir karnedir. Bu değerlendirme de ülkenin performansını ölçmekte yeterli değildir.O halde devreye İnsani Gelişme İndeksi girmektedir. İnsani Gelişme İndeksi de üç bileşenle belirlenmektedir. Bunlardan birincisi, hayat beklentisi ile ortaya konulan ömür uzunluğudur. Hayat beklentisi de denir. Bir kişinin ne kadar yaşamayı ümid ettiği, diğer bir deyişle, o ülkedeki insanların ortalama ömrüdür. İkincisi yetişkin okuryazarlık oranı ile ölçülen ömür uzunluğu ve alınan eğitim boyunca elde edilen bilgi düzeyidir.Bütün bunlara ilave olarak, Eğitim indeksini de katmak etmek gerek. Eğitim indeksi, yetişkin okur-yazar oranı ile okullaşma oranı birleştirilerek hesaplanır. Bütün bunlara, kişi başına süt tüketimini, et tüketimini, sigorta yaptırma oranını, yaya kaldırım genişlikleri ve yüksekliklerini, doğurganlık oranlarını, nüfus artış hızını, aile hekimi bulundurma oranları ve bu gibi muasır medeniyeti ortaya koyan göstergeleri de ilave etmek gerek.
Bütün bu göstergeleri toplar çıkarır çarpar böler, matematiksel olarak analiz ederek ülkeye karnesini verir bu ülkenin insanlarının da kaç kuruşluk ülkenin kaç kuruşluk geliri bölüşen insancıklar olduğuna karar veririz.
Sevgiyle kalın.
Not:
Bu sitede yayınlanmakta olan yazılar http://www.yazarport.com , http://www.gunesgazetesi.net http://www.kamudanhaber.com http://www.bilgievreni.com , http://www.siyasalforum.net http://www.gercekgazete.web.tr www.radyobrt.net ile, Gerçek Gazete, Halkın Sesi, Güney Marmara Yaşam ve Fatsa Güneş gazetelerinde yayınlanmaktadır. Yazarın izni olmaksızın başka hiçbir yayın organında kaynak veya dipnot göstermeksizin kısmen veya tamamen alınamaz, çoğaltılamaz.