Okurumuz Ahmet Tepe diyor ki, “01/07/1988 tarihinde sigortaya giriş yaptım. İşe giriş tarihimden 1998 yılına kadar otellerde çalıştım. 1998 yılında 01/08/1998 tarihinden itibaren apartman görevlisi olarak halen çalışıyorum. Yönetici, şimdiye kadar tüm çalışmış olduğum haklarımı aldım şeklinde belge imzalamam için baskı yapmaktadır. Kendi isteğimle işyerimden ayrılırsam kıdem tazminatımı hak edebilir miyim? Ve nasıl bir yol izlemeliyim?”
Değerli okurumuz, normal şartlarda istifa ederek işten ayrılanların kıdem tazminatı hakkı yoktur. Ancak, geçen haftaki yazımda da belirttiğim üzere 15 yıl ve 3600 günü dolduranların bu yönde bir hakları vardır.
SGK, 15 yıl ve 3600 gün sayısını doldurup yaşını bekleyen sigortalılara 1475 Sayılı İş Kanunu’nun 14. maddesine göre ‘Kıdem Tazminatı Alabilir’ yazısı vermektedir.
Bu şekilde başvuru yapılması halinde kıdem tazminatının ödenmesi gerekmektedir. Ancak, sigortalının ihbar tazminatı hakkı olmayacaktır.
Bu durumdaki işçilerin işten ayrıldıktan sonra başka işyerlerinde çalışmasına engel bir durum bulunmamaktadır.
Bu nedenle öncelikle bağlı olduğunuz sosyal güvenlik merkez müdürlüğünden ‘Kıdem Tazminatı Alabilir’ yazısı alarak işvereninize başvurun ve kıdem tazminatınızı talep edin. Ayrıca, kullanmadığınız yıllık izinler varsa, bunun izin parasını da alabileceksiniz.
Ancak ihbar tazminatı hakkınız olmayacaktır.
***
Apartman yöneticilerine
SGK uygulamasında özellikle bir işçi çalıştıran işverenlerle apartman yöneticilerini ilgilendiren bir değişiklik yapıldı.
1 Ekim 2009 öncesi uygulamada bir işçi çalıştıran işverenler için aylık prim ve hizmet belgesi e-bildirge veya kağıt ortamında verilebilmekteydi. Buna ilişkin uygulama artık değişiyor.
2009/Ekim ayına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesinden başlanılarak, bir sigortalı çalıştıran resmi ve özel sektör işverenleri, cari aylara ilişkin aylık prim ve hizmet belgelerini e-Sigorta kanalıyla göndermekle zorunlu tutulacaktır.
Bu nedenle bir sigortalının çalıştırıldığı özel nitelikteki işyerlerinde 1/10/2009 ve sonraki tarihlerde, resmi nitelikteki işyerlerinde ise 15/10/2009 ve sonraki tarihlerde işe alınan sigortalılara ilişkin ilk ve tekrar sigortalı işe giriş bildirgelerinin de e-Sigorta kanalıyla Kuruma gönderilmesi gerekmektedir.
Bu bağlamda, bahse konu bildirgeler Kuruma yasal süresi içinde kağıt ortamında verilse dahi, ilgililere idari para cezası uygulanacaktır.
2009/Ekim ayına ilişkin düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgesi ile birlikte tüm işverenlerin çalıştırdıkları sigortalıları Kuruma e-Sigorta kanalıyla bildirmeleri zorunluluk kapsamına alındığından, 5510 sayılı Kanun kapsamına alınan her işyeri için e-Sigorta kullanıcı kodu ve şifresinin alınması amacıyla işyerinin bağlı bulunduğu Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğüne/Sosyal Güvenlik Merkezine başvuruda bulunulması gerekmektedir.
***
Ağır ve tehlikeli işlerde mesleki eğitim
Ağır ve tehlikeli işlerde çalıştırılacak işçilerin, işe alınmadan önce, mesleki eğitime tabi tutulmaları zorunludur.
İşverenler, ağır ve tehlikeli işlerde çalışan işçilerin mesleki eğitim belgelerinin bir örneğini, 4857 Sayılı Kanun’un 75’inci maddesine göre düzenlenen özlük dosyasında saklamak ve istendiğinde yetkili memurlara göstermek zorundadır.
İşçilerine ağır ve tehlikeli işlerde mesleki eğitim aldırmayan işverenlere 2009 yılında işçi başına 500.-TL para cezası uygulanmaktadır.