Okurumuz Savaş Erginer, “İŞ-KUR aracılığı ile yeni işe başlamış bir engellinin yapmış olduğu başvuru sonucu, şu anki rapor karmaşasına bağlı olarak, vergi muafiyetine sahip olamaması durumunda işveren tarafından bu gerekçe ile işten çıkarılabilme olasılığı olabilir mi?” diye soruyor.

İş Kanununa göre, aynı ilde 50 ve daha fazla işçi çalıştıran işverenler, işçi sayısının yüzde 3’ü oranında özürlü işçi çalıştırmak zorundadır.

Bu şekilde bir işçinin özürlü kadrosunda çalışabilmesi için, yüzde 40 ve daha fazla sakatlığı bulunduğunu sağlık kurulu raporu ile belgelemesi gerekmektedir.

Yine, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu ile de, özürlülere vergi indirimi sağlanmaktadır. Ancak özürlünün sakatlık vergi indiriminden yararlanıp, yararlanmayacağı Maliye Bakanlığı tarafından belirlenmektedir.

Başvurular, Maliye Bakanlığının ilgili birimi olan Vergi Dairesi Başkanlığı Mükellef Hizmetleri Grup Müdürlüğüne yapılacak ve sağlık kurulu raporları Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı Merkez Sağlık Kurulu tarafından 16/07/2006 tarihli ve 26230 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Özürlülük Ölçütü, Sınıflandırması ve Özürlülere Verilecek Sağlık Kurulu Raporları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine göre değerlendirilecektir. Bunların kontrol muayenelerine gönderilmeleri SGK tarafından yapılacak ancak, sağlık kurulu raporları değerlendirilmek üzere yine Maliye Bakanlığı Merkez Sağlık Kuruluna gönderilmektedir.

Sakatlık vergi indiriminden yararlanmak için başvuranların büyük bölümüne bu hak verilmemektedir. Yani, İş-Kur aracılığıyla özürlü kadrosunda işe alınıp çalıştırılmasına rağmen sakatlık vergi indiriminden yararlanılmayabilenler bulunmaktadır.

Bu durum, işten çıkarılması için geçerli bir neden değildir. Çünkü maliye tarafından sakatlık vergi indiriminden yararlandırılmasa bile yüzde 40 ve üzeri sakatlığı olduğuna ilişkin sağlık kurulu raporu olduğundan özürlü kadrosunda gösterilmesi mümkündür.

***

Yaş düzeltmenin emekliliğe etkisi

Okurumuz Erkan Uygun, “Doğum tarihim SSK’da 1969; kimlikte 1974. Yaş düzeltmesi olursa emeklilikte hangisi geçerli olur?” diye soruyor.

5510 sayılı Kanuna göre, ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladığınız tarihte nüfus kaydındaki doğum tarihiniz emeklilik açısından geçerli olacaktır.

Sigortalı olarak ilk defa çalışmaya başladıktan sonra mahkeme kararı ile yapılan yaş düzeltmeleri emeklilik işlemlerinde geçerli kabul edilmemektedir. 

Yani, ilk defa sigortalı olduğunuz tarihten önce yaşınızı mahkeme kararıyla düzeltirseniz, bu tarih emeklilikte dikkate alınmaktadır. Ancak, sigortalı olduktan sonra yaşınızı düzeltmeniz halinde ise ilk doğum tarihi dikkate alınacaktır.

***

Maden İşçilerinin Emekliliği

Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışanlardan 01.10.2008 tarihinden önce sigortalı olanlardan;

– 01.10.2008 tarihinden önce maden işyerlerinin yer altı işlerinde sürekli veya münavebeli olarak çalışmaya başlayanların söz konusu işlerde 01.10.2008 tarihinden önce veya sonra geçen çalışmalarının en az 1800 gün olması koşuluyla çalışmalarının º’ü sadece prim ödeme gün sayılarına ilave edilecektir. Bunlar için malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi, sigortalının prime esas kazancının % 23’üdür. Bunun % 9’u sigortalı hissesi, % 14’ü de işveren hissesidir.

– Maden işyerlerinin yer altı işlerinde 01.10.2008 tarihinden sonra ilk defa çalışmaya başlayanlar için 55 yaş, 20 yıllık sigortalılık süresi en az 7200 prim gün sayısı koşulları aranacaktır.

Ayrıca, bu işyerlerinde geçen çalışmalarının her yılı için 180 gün, prim ödeme gün sayılarına ilave edilecek ve yine bu işyerlerinde en az 1800 gün çalışmak  koşuluyla emeklilik yaş hadlerinden indirim yapılacaktır.