07.04.2006 da şirket ortaklığı başlayan bir kişi, aynı tarihten itibaren kendi ortağı olduğu şirkette SSK’lı olarak çalışmaya başlamıştır. 31.12.2008’de şirketteki SSK’ya çıkış verilmiş olup ancak şirket ortaklığı devam etmektedir.. 05.01.2009’da tekrar başka bir şirkete SSK girişi yapılmıştır. Aradaki bu 5 gün boşluktan dolayı Bağ-Kur’a geçmesi gerekir mi? Mehmet KURT
Çifte sigortalı olmaz
Kıymetli okurumuz, çalışma hayatında en sorunlu konulardan birisi, statülerin çatışmasıdır. 5510 sayılı Kanunla statü hukuku devam ettirilmiştir. Ülkemizde sosyal güvenliğin tekliği ilkesi geçerli olup, bir kişinin aynı anda iki farklı sosyal güvenlik statüsü kapsamında sigortalı olması olanaksızdır. Sigortalının, 4-1/a (SSK), 4-1/b (Bağ-Kur) ve 4-1/c (Memur) bentlerinde yer alan sigortalılık hallerinden birden fazlasına aynı anda tabi olmasını gerektirecek şekilde çalışması halinde; öncelikle 4-1/c bendi kapsamında, 4-1/c bendi kapsamında çalışması yoksa ilk önce başlayan sigortalılık ilişkisi esas alınarak sigortalı sayılmaktadır. Başlatılan sigortalılığın kesintiye uğraması halinde, daha sonra başlayan çalışmaya göre sigortalılık statüsüne göre sigortalılığı başlatılır.
Sigortalılık hali değişikliklerinde kanunda ve SSİY’de belirtilen sigortalılığın sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren, yeni sigortalılık haline göre hak ve yükümlülükler başlar. Ancak, bir kişinin birden fazla işyerinde SSK’lı olarak çalışması halinde her bir işyerinden ayrı ayrı SSK priminin yatması gerekir. Tavanı aşan sigorta primi işçi hissesi sigortalıya iade edilir ve gün sayısı da en fazla 30 gün olarak dikkate alınır.
Bağ-Kur’lu SSK primi ödemez
Bağ-Kur sigortalısı sayılanların Bağ-Kur sigortalılığını iptal ettirmeden SSK’na tabi sigortalı olmaları durumunda veya SSK sigortalılarının bu sigortalılıkları devam ederken Bağ-Kur sigortalısı sayılmayı gerektiren bir faaliyette bulunmaları durumunda mevzuatın bilinmemesinden dolayı hizmetlerin çakışması söz konusu olmaktadır.
Ticari kazanç veya serbest meslek kazancı nedeniyle gerçek veya basit usulde gelir vergisi mükellefi olup 4-1/b (Bağ-Kur) kapsamında sigorta primi ödeyen bir kişinin hizmet akdine tabi çalışmasının da olması durumunda 4-1/b (Bağ-Kur) kapsamında sigortalılığı kesintiye uğrayıncaya kadar ayrıca 4-1/a (SSK) kapsamında sigorta primi ödemesine gerek bulunmamaktadır.
İsteğe bağlı sigortalı
4-1/a, 4-1/b ve 4-1/c bentleri kapsamına tabi olacak şekilde çalışmaya başlayanların isteğe bağlı sigortalılık hali sona erer.
İşveren kendi şirketinden olamaz
4-1/(b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden, 4-1/a bendi kapsamında sigortalı bildirilemezler. Ancak, sigortalı olarak çalıştığı şirkete sonradan ortak olanların SSK sigortalılığı kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilmekteydi.
Sigortalı sayılması gereken sigortalılık halinden başka bir sigortalılık hali için prim ödenmiş olması halinde, ödenen primler esas alınan sigortalılık hali için ödenmiş ve esas alınan sigortalılık halinde geçmiş kabul edilir. 01/10/2008 tarihinden önce 506 sayılı Kanuna tabi olmaları nedeniyle 4-1/a bendi, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi olmaları nedeniyle 4-1/(b) bendi kapsamında kabul edilen sigortalılardan zorunlu sigortalı olmaları gerektiği halde 506, 1479 ve 2926 sayılı kanunlara tabi isteğe bağlı sigortalılığı devam edenler hakkında 5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi gereğince işlem yapılır.
01/10/2008 tarihinden önce 5510 sayılı Kanunun 4-1/(b) bendi kapsamında sigortalı oldukları halde, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden 4-1/a bendine tabi prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir. 01/10/2008 tarihinden önce 5510 sayılı 4-1/(b) bendi kapsamında sigortalı oldukları halde 2925 sayılı Kanuna tabi prim ödeyenlerin sigortalılıkları 01/10/2008 tarihi itibariyle sona erer, 5510 sayılı Kanuna tabi çalışmanın sona erdiği tarihi takip eden aybaşından itibaren 2925 sayılı Kanuna göre kendiliğinden başlatılır.