Parti içi iktidar mücadeleleri, siyasi partilerin yönetimlerini her türlü usulsüzlüğe iter. Bunlardan en önemlisi sahte evrak tanzimidir. Sahte belgelerle üye kayıtları, sahte belgelerle üye düşürmeler hatta işi daha da ileri götürüp sahte kayıt tutmalara bile rastlanılabilir.
Herhangi siyasi partiye üye kaydı yaptırmamış bir kişinin isminin bir partide üye, diğer partide delege bile olması işten değildir. Hepimiz bir şekilde bir yerlere nüfus cüzdanı fotokopimizi veriyoruz. Hiç birimiz o fotokopilerin bir gün birilerinin eline geçtiğinde ne şekilde kullanılacağının farkında bile değil.
Siyasi partiler yasamızın 60. maddesi partilerin tutması gereken defter ve kayıtları saymıştır.
MADDE 60 – Her kademedeki parti organları üye kayıt defteri, karar defteri, gelen ve giden evrak kayıt defteri, gelir ve gider defteri ile demirbaş eşya defteri tutmak zorundadırlar.
Üye kayıt defteri, mahalle ve köy esasına göre tutulur. Karar defteri, ilgili organın kararlarını, tarih ve numara sırasıyla ihtiva eder. Kararlar oylamaya katılanlar tarafından imzalanır. Kongrece alınan kararları da ihtiva etmesi gereken kongre tutanak özetleri başkanlık divanı üyelerince imzalanır.
Gelen ve giden evrak tarih ve numara sırasıyla gelen ve giden evrak kayıt defterine kaydedilir ve gelen evrakın asılları ile gönderilen evrakın örnekleri bu tarih ve numaralar altında dosyalarda saklanır.
Parti adına elde edilen gelirlerin alındığı ve yapılan giderlerin ne gibi işlere ve yerlere harcandığı ilgili defterlere sıra ile ve belgeleri de belirtilerek geçirilir.
Bütün defterlerin sayfaları ve kaç sayfadan ibaret oldukları teşkilatın bulunduğu ilgili seçim kurulu başkanı tarafından mühürlenir ve tasdik edilir.
Partiye giriş işlemlerini gösteren üyelik beyannamelerinin birer örneği ilçe ve il kademesinde, alfabetik sıra esasına göre tasnif edilmiş olarak ayrı bir dosyada saklanır.
Parti organ ve kurullarınca tutulmasında fayda görülen diğer defterler, parti tüzük ve iç yönetmeliklerinde gösterilir.
Parti genel merkezinde üye kayıt defterlerinin özetinin nasıl tutulacağı, bütçe ve kesin hesabın nasıl hazırlanıp düzenleneceği parti iç yönetmeliğiyle belirtilir.
Tutulması gereken evraklar arasında bulunan üye kayıt defterinde usul yönünden usulsüzlük yapmak bir hayli zordur. Burada rastlanabilecek en önemli usulsüzlük fiktif üyeler konusudur. Belgeler doğrudur fakat kişilerin istekleri dışında kayıtlar yapılmıştır. Böyle bir çalışma yapmanın başta gelen nedeni ise kongreyi ve dolayısıyla yönetimi belirlemektir.
Rastlanılan diğer bir konu da kişiler adına düzmece istifa dilekçeleri düzenleyip bunu genel merkeze bildirmektir. Parti üyeliğinin devam ettiğini düşünen kişi, kongre sürecinde listeler askıya çıktığında kendi ismini göremediğinde ilçe başkanlığına müracaat eder. İsminin neden olmadığını öğrenmek ister. Aldığı yanıt hep aynıdır. “Bilmiyoruz, genel merkezden gelen liste böyle”. Genel merkeze gidip de araştırdığınızda size dönüp şu cevap verilecektir. Siz şu tarihte istifa etmişsiniz. İlçe yönetiminiz istifanızı kabul etmiş. Üst yazı ile bize bildirilmiş. Biz de üyeliğinizi düşürmüşüz. Verdiğiniz dilekçeyi görmek istediğinizde ise bu dilekçenin ilçe yönetimi tarafından muhafaza edildiği söylenecektir. Fakat belirtmek gerek, hiçbir zaman kendi imzanız olan dilekçeyi göremezsiniz.
Bir diğer usulsüzlük ise gelen giden evrak kayıt defterinde yapılmaktadır. Gelen tüm evrakların bu deftere kayıt edildiği düşünülür, haklı olarak. Peki, bir siyasi partide iki tane gelen-giden evrak kayıt defteri varsa. Birisi onaylı yasal defter, diğeri onaysız korsan defter ise yani çift kayıt tutuluyorsa bunu nasıl ispat edeceksiniz. Ben söyleyeyim. İspat edemezsiniz. Özellikle üyelerden gelen dilekçeler yasal olmayan deftere kayıt edilir, eğer yönetim bakımından bir sakınca yoksa daha sonra gerçek deftere kayıt yapılır.
Görüldüğü gibi siyasi partiler sadece mali konularda değil, resmi evrakların tutulması ve düzenlenmesi konusunda da bir hayli istismara açıktır.
Önümüzdeki günlerde bu konuya devam etmeye çalışacağım.